lunes, 21 de noviembre de 2011

Detrás de Cati NON

Crónica política escrita por Adrián do Diario de Pontevedra

"

O día que 'Quin' dixo: ''Detrás de Cati, non''


14/11/2011 - Adrián Rodríguez (Pontevedra)
O seu xuízo e condena foi unha das noticias do ano. Non tanto pola malversación de caudais públicos na Confraría de Pescadores de Portonovo como polo protagonista en si. Porque poucas persoas hai máis coñecidas no municipio de Sanxenxo, e especialmente en Portonovo, como Joaquín Domínguez Bea, ‘Quin'. En 2002 un compañeiro do Diario chamáballe 'O home orquestra'. Era, ao mesmo tempo, portavoz municipal do PP, concelleiro de Facenda, secretario da Confraría de Portonovo e presidente da Federación Galega de Piragüismo. Un ano antes era incluso concelleiro de Seguridade Cidadá. Esa foi, quizais, a súa chegada ao cume, o momento álxido dunha carreira que iniciou unha lenta costa abaixo culminada esta semana coa condena por haberse apropiado de case 150.000 euros na confraría.
Ao pouco da súa chegada á política, Domínguez protagonizou a negociación cos locais de copas do municipio de Sanxenxo para unha volta á legalidade de horarios e ruídos. ''Era unha 'pataca quente', pero estou moi orgulloso desa época. Claro que houbo conflitos. Era difícil compatibilizar o descanso dos cidadáns coa movida'', relatou Domínguez Bea nunha entrevista concedida a este xornal en 2003.
Esa negociación quedou á metade porque o entón alcalde de Sanxenxo, Telmo Martín, asumiu persoalmente as competencias en seguridade cidadá en 2001, dous anos logo da chegada ao poder do PP. ''Aquilo non estaba plenamente xustificado. Iniciaramos un camiño de regular os locais cos sonógrafos, o mapa de ruídos...'', dixo Domínguez Bea, que, aínda así, afirmou habelo acatado a reorganización ''con disciplina''.
Nalgúns círculos interpretouse como un intento por cortarlle as ás a un concelleiro que estaba a adquirir moito protagonismo. A versión da contorna do exalcalde é moi diferente. ''Non resolveu o dos pubs'', resolve un dos colaboradores de Telmo Martín aquela época. Segundo ese punto de vista, o tempo ía pasando e non chegaban as solucións. ''Tocaba demasiados paus, tiña demasiadas cousas que atender'', engade a mesma fonte.
A confianza do alcalde foise rachando aos poucos. Só dous anos antes, en 1999, Telmo Martín decidira sumalo ao seu equipo como número dous da lista. O aínda portavoz municipal do PP en Pontevedra estaba a formar o seu equipo e decidiu asesorarse. Coñecía perfectamente a importancia de Portonovo nunha lista electoral e reuniu na súa casa, a construída preto da súa empresa principal, Ferros Santa Cruz, ás forzas vivas de Portonovo. Alí, na súa adega, unha vintena de persoas dos colectivos máis representativos da vila mariñeira mostrou as súas opinións e saíu o seu nome. ''Telmo buscaba a alguén que representase ben a Portonovo. Quin foi o elixido'', comenta outro colaborador de Telmo Martín nesa época.
Os verdadeiros problemas, con todo, chegaron en 2003. A pesar de que Joaquín Domínguez era o número dous e o portavoz nos Plenos, onde demostrou unhas notables artes de oratoria, outras dúas persoas eran os verdadeiros colaboradores directos do alcalde: Fernando Villaverde, encargado da parte de xestión municipal e obras, e Catalina González Bea, centrada na área social. Este feito tivo especial relevancia na confección da lista das eleccións dese ano: Telmo Martín elixiu a Catalina González como número dous. Dado que tanto ela como Joaquín Domínguez, eran de Portonovo (son primos carnais e criáronse case como irmáns), o alcalde preferiu intercalar a representantes doutras parroquias e ofreceu a Domínguez o numero cinco, unha rebaixa de tres postos. Él dixo que non. A pesar de non querer entrar en moitos detalles, explicouno na entrevista concedida entón: ''Telmo fíxome unha oferta que non podía aceptar e que creo que sabía que non podía aceptar por dignidade. Non se se é que el tiña a intención de que non fóra, pero , en principio, díxome que contaba comigo porque dera descártelos unha semana antes. A verdade, non sei por que o fixo''. Dentro daquel equipo de concelleiros que tiña Telmo Martín é coñecido que Joaquín Domínguez dixo que por detrás da súa curmá Catalina non ía na lista.
E non foi. Pero o problema non quedou aí, porque as relacións entre os dous curmáns deterioráronse a pasos axigantados. Cando Domínguez incorporouse ao equipo do PP en 1999, Catalina González xa levaba catro anos na oposición. A pesar diso, non opuxo obxeccións a que o seu curmán a adiantase'. Catro anos despois, coa situación á inversa, si houbo problemas. Joaquín Domínguez non o asumiu con gusto e incluso chegou a pedirlle que renunciase a ese posto. A súa curmá dixo que non, converteuse na man dereita de Telmo Martín e na súa sucesora cando o entón alcalde deu o salto a Pontevedra no ano 2006. Desde entón, con dúas eleccións polo medio, mantense no poder. As relacións entre ambos, deterioradas desde 2003, romperon definitivamente cando en 2005 estalou o escándalo da confraría.
Os tempos dos dous curmáns xuntos no Concello de Sanxenxo
A instantánea corresponde a xullo de 2002 nunha visita do entón principal golfiño de Fraga, Xosé Cuíña. Joaquín Domínguez era o portavoz municipal e concelleiro de Facenda e Catalina González, a responsable de servizos sociais. Un ano despois a relación rompería. 
Do traballo durante o 'Prestige' á condena
Portonovo foi unha das capitais de Galicia durante a crise do Prestige, en 2002. O porto constituíuse nunha das bases principais do operativo de urxencia despregado e a súa xestión foi posta como exemplo en toda a comunidade. Dous das persoas que tiveron moito que ver naquel despregamento foron o patrón maior, José Antonio Gómez, e o secretario, Joaquín Domínguez, entón íntimos colaboradores.
Era habitual velos aos dous a pé de porto organizándoo todo, facendo xestións, indo de aquí cara alá, dando ordes naqueles días frenéticos de novembro e decembro de 2002. Desa época gárdase no arquivo unha foto de ambos, xantando pasadas as tres da tarde no comedor improvisado que se habilitou na nave de rederas, dando conta duns mexillóns da ría, nun intento de facer ver á poboación que non había ningún problema en consumilos, indignados os dous porque nalgunhas zonas de España puxéronse en marcha campañas que pretendían axudar a que os nenos galegos tivesen xoguetes en Nadal.
Pouco logo da crise e envolvido nun conflito xudicial polo seu posto na confraría, Domínguez tivo que incorporarse á praza que lle correspondía, a de secretario na confraría de Marín. Con todo, tal era a confianza nel dos pescadores de Portonovo, que, a pesar de perder a súa condición de secretario, Gómez Castro seguiu contando con el como asesor.
Pero en apenas tres anos, a súa situación deu un xiro total. En xaneiro de 2006 Joaquín Domínguez non era nin portavoz, nin concelleiro, nin secretario da confraría nin presidente da Federación Galega de Piragüismo. Este foi o último cargo que perdeu. Foise antes de que se decidise a legalidade dunha moción de censura que se fraguou na súa contra, cansado de todo, segundo asegurou. Domínguez estaba entón visiblemente máis delgado. O pau definitivo chegáralle só seis meses despois de que se destapase o escándalo na confraría, pero se foi do piragüismo disparando a destra e sinistra. Dixo que nas eleccións á Federación Española falsificáronse votos e que o perseguiron porque non era manexable. Agora, cinco anos despois, espera a decisión do xuíz para saber se irá ao cárcere. "